Kings and Queens of code is niet zomaar een clickbait titel. Het is de naam van een team dat ik een paar jaar geleden heb mogen begeleiden. Ik mag wel zeggen dat het een van de meest productieve, zelfsturende teams is dat ik ooit onder mijn hoede heb gehad. De kwaliteit die ze leverde was uitmuntend. De waarde die ze toevoegde was boven verwachting en het eigenaarschap van dit team was bijna territoriaal te noemen.
De reden dat dit team zo high performing was? Hun hele omgeving was zo ingericht dat het bijna onmogelijk was om niet productief of zelfsturend te zijn. De omgeving was zo ingericht dat ze bijna als vanzelf gedwongen werden hoge eisen aan de kwaliteit te stellen en eigenaarschap te nemen. Dit is het verhaal van team Kings and Queens of code!
Fools by the rules
Zoals ieder goed verhaal, begint ook dit verhaal op een dieptepunt. Toen ik met dit team in aanraking kwam werkten ze volgens de ‘Scrum methode’. Toen me dat zo uitgelegd werd ging het eerst rode vlaggetje omhoog. Scrum bleek hier inderdaad geïmplementeerd te zijn als andere manier van werken. Niets aan deze implementatie was ook maar Agile te noemen. Het team voerde opdrachten uit compleet met deadlines, fases en door een architect bedachte oplossingen.
Ze waren wat mensen betreft natuurlijk geen ‘fools’, maar werden wel zo behandeld door de organisatie. Er was geen mogelijkheid tot eigen inbreng en het eigenaarschap lag vooral bij de leidinggevende en de architect. Het was een team van ‘fools by the rules’. De regels van de organisatie maakt van dit team de fools.
Het team werd niet uitgedaagd maar er werd ze verteld wat ze moesten doen. Zonde natuurlijk want zo mis je enorm veel talent en kansen. Of, zoals Steve Jobs het ooit mooi verwoordde: “Het slaat nergens op om slimme mensen aan te nemen en ze vervolgens te vertellen hoe ze hun werk moeten doen”.
En toen kwam er een held
Voordat je mij nu voor je ziet met een cape en masker, ik ben zeker niet die held. De held was die ene manager die binnen het bedrijf zag dat het niet goed ging. Dat ze kansen lieten liggen. Dat de kwaliteit eronder leed en erger nog: de medewerkers leden eronder. Hij (in dit geval was het toevallig een man) was de held die contact opnam omdat er dingen drastisch moesten veranderen. Hij ging in tegen de gevestigde orde om ervoor te zorgen dat dit team echt kon groeien.
Ik ben toen met dit team aan de slag gegaan. Ik heb ze gevraagd waar ze voor staan. Wat ze willen bereiken. Wie ze zelf zijn. Wat ze belangrijk vinden. Wat hun drijfveren zijn. De antwoorden die daaruit naar voren kwamen bevestigde: dit is geen team van fools, dit is een team van helden! Ze moeten dit alleen zelf gaan inzien en hun ‘bat-cave’ gaan opeisen binnen de organisatie.
Toen ik ze vroeg wat de naam van hun team was werd mij ook duidelijk waarom ze die bat-cave nog niet opgeëist hadden. Er kwam een “eh.. uh… hmmm.. eh… team eh … softwaredevelopers… eh … denk ik .. of zoiets”.
Juist, ze voelde zich geen superheld, ze voelde zich hooguit het hulpje. Niet Batman maar Robin, of misschien zelfs wel Alfred (onderschat zijn rol overigens niet!).
Het hulpje trekt ten strijde
Het was tijd dat dit team eens iets ging doen aan hun eigenwaarde. Ze waren specialist. Wisten samen veel meer dan de leidinggevende en architect bij elkaar. Waren in staat concepten uit te denken en die om te zetten tot geweldige producten. Aan de slag dus om ervoor te zorgen dat eruit komt waar zij voor staan. Dat ze zichzelf kunnen zijn en doen wat ze belangrijk vinden. Hun drijfveren najagen en dromen verwezenlijken.
Op een groot vel papier zijn we aan de slag gegaan. Ik tekende daar met al mijn artistieke vaardigheden een mooie boom op het vel. Een boom met wortels waar we de waarden van het team bij schreven. Dit hield het team op zijn plaats. Deze wortels zorgen ervoor dat het team in staat is de zwaarste storm te doorstaan.
Vervolgens een mooie stam die samen met de wortels het bladerdak van de boom draagt. Bladeren waarbij we beschreven waartegen het team beschermd moest worden. De regen van het management dat steeds iets anders wilde. De brandende zon van de architect die steeds maar weer met voorgekauwde oplossingen kwam. De wind van de code die, door de druk, niet goed geschreven was en daardoor voor fouten zorgde.
Bij de boom tekende we ook vruchten. Appels, peren en zelfs bananen. Dit team is bijzonder, zo ook de boom. De organisatie kan daar de vruchten van plukken als ze goed voor deze bijzondere boom zorgen. Vruchten als innovatie en geleverde waarde. Vruchten als uitzonderlijke oplossingen voor onmogelijk lijkende uitdagingen. Vruchten in overvloed, zolang er maar goed voor de boom gezorgd wordt.
Van boom naar koninkrijk
Tja, nu hebben we een team dat staat als een boom. Maar vruchten laten groeien (zeker verschillende aan dezelfde boom) vraagt veel inzet en arbeid. Ook bleek dat de bladeren de boom niet voldoende beschermde tegen alle invloeden van buitenaf. Daarom hebben we besloten een hek om de boom te zetten. Een hek met een poort. Een poort waardoor in- en uitgelopen kon worden door iedereen die iets met of van de boom wilde. Een poort die we konden sluiten wanneer de boom rust nodig had.
Heel langzaam begon de boom zich gemakkelijker te voelen. Heel langzaam begon de boom zelf aan te geven wanneer de poort open en wanneer deze dicht moest. De boom begon aan te geven wanneer deze water of zonlicht nodig had. De boom begon zelfs nieuwe vruchten als sinaasappels en mango’s te creëren.
De druk van de leidinggevende begon hierdoor langzaam af te nemen. Het team (genoeg over de boom) liet overduidelijk de waarde zien die het kon leveren. En meer dan dat! Het kwam zelfs met nieuwe oplossingen waar de leidinggevende nog niet eens aan gedacht hadden. Het team begon heel langzaam steeds meer zelf te bepalen wat goed en wat niet goed was.
Het begon steeds meer eigenaar te worden over het gebied wat ze afgezet hadden. Binnen het hek waren zij steeds meer de baas. Het afgeschermde gebied werd steeds meer hun koninkrijk.
Een hek met ophaalbrug
Nu het team zover gekomen is wilde het ook voor meer duidelijkheid zorgen. Daarom zijn we gaan vastleggen waar het team wel, en waar het team niet, verantwoordelijk voor was. Dit zorgde ervoor dat er ook buiten het team duidelijkheid ontstond over waar ze voor benaderd konden worden waarvoor niet. Deze duidelijkheid zorgde ook voor duidelijkheid in het team.
Omdat ik: “eh.. uh… hmmm.. eh… team eh … softwaredevelopers… eh … denk ik .. of zoiets” niet meer zo vond passen als teamnaam voor dit team heb ik ze de vraag naar hun teamnaam nog een keer gesteld. Het antwoord dat nu kwam was veel sneller en duidelijker gegeven:
“Kings and Queens of code”
En ja, deze naam past goed bij dit team dat de beste software levert. Ze regeren als koningen en koninginnen over het werk dat ze doen. Voelen zich verantwoordelijk voor hun koninkrijk van code en hebben het beste voor met hun onderdanen: de leidinggevende en klanten waar ze voor werken. Een team dat van “Fools by the rules” naar een eigen koninkrijk ging. Zo ontzettend gaaf!